تن‌آرامی
تن‌آرامی، '''آرمش''' (به انگلیسی: Relaxation) به فعالیتی گفته می‌شود که حاصل آن، تغییر وضعیت روحی کنونی انسان و رهایی او از افکار مربوط به کوشش، کار یا تنش است. عموماً بر این باورند که تن‌آرامی، فعالیتی لذتبخش است.
شیوهٔ انجام
تن‌آرامی یکی از حالت های یوگا است که به آن «حالت لاشه» نیز می‌گویند. انجام آن از سویی ساده است، زیرا در طول انجام آن عضو یا بخش خاصی از بدن درگیر نیست و از سویی دیگر دشوار است، بدین خاطر که در مدت پرداختن به آن هیچ یک از اعضای بدن را نباید تکان داد. تن آرامی تمرینی برای فکر است و برای انجام آن به هیچ وسیله یا شیئی نیاز نیست.
برای انجام آن اینگونه عمل کنید:
۱. به پشت – صاف – دراز بکشید. شانه‌هایتان را به سمت خارج کشش دهید و شُل کنید. کف دستها را رو به بالا قرار دهید (یا در هر حالت دیگری اگر در آن راحت هستید). راهنمایی: یک بالش کوچک را زیر سرتان بگذارید. همچنین می‌توانید – البته در صورت تمایل – بالشی بزرگ را زیر زانوهای خود قرار دهید.
۲. چشمانتان را ببندید.
۳. بدنتان را شُل کنید. راهنمایی: می‌توانید تجسم کنید که روی شنهای سفید یک ساحل آفتابی دراز کشیده‌اید. این به خیلیها در انجام گام سوم کمک می‌کند.
۴. دو بار نفس عمیق بکشید. در هر دو، هوا را آرام-آرام بیرون بدهید
۵.
برای دو ثانیه، همهٔ نیرویتان به پاهایتان بفرستید (کافیست بر روی آنها تمرکز کنید). سپس با ارادهٔ خود، آنها را شُل کنید. همین کار را با ساقها و بالاتر از آنها، باسن، شکم، قفسهٔ سینه، پشت، دستها، ساعدها، بازوها، شانه‌ها، گردن و صورت خود بکنید.
۶. همهٔ عضلات خود را – از پاها تا صورت – به شکل جدا-جدا کنترل کنید و مطمئن شوید که شُل شده باشند.' اغلب شاید بتوانید کشش کوچکی را پیرامون چشمها و عضلات سرتان حس کنید. دهان و زبانتان را نیز شُل کنید.
۷. بر بخشهایی از بدن که کششی در آنها حس نمی‌کنید، تمرکز نمایید. بگذارید نفَستان آزاد باشد.
۸. در پایان کار، پیش از بازکردن چشمها، مطمئن شوید تا آنجا که می‌توانستید، در حالت شُلی باقی‌مانده‌اید
۹. چشمانتان را باز کنید. بدن خود را به آرامی کشش دهید، و آرام برخیزید.
یوگا
یوگا ورزشی جسمی و روانی (فکری) می‌باشد که در شبه قارهٔ هند و توسط هندوها به وجود آمده‌است. ریشه یابی دقیق این ورزش که توسط چه شخصی و دقیقآ چگونه بوجود آمده کمابیش ناممکن است. چرا که تاریخ شکل گیری یوگا به سالهای بسیار دور برمی گردد.
پیرامون واژه
واژه Yoga در اصل از واژهٔ «یوج»(Yuj) در زبان سانسکریت که به معنی یکپارچه سازی و یگانگی آمده‌است. واژهٔ «یوج» با واژگان «یک» و «یگانه» در فارسی خویشاوند است. برخی نیز باور دارند که Yoga از واژهٔ پارسی «یوغ» گرفته شده‌است.آنان(آیایی ها) برای شخم زدن گاوها را به یوغ (اوستایی: یَوگ، (به هم بستن)، سنسکریت: یوگا) می‌بستند.
رژيم غذايي در يوگا
رژيم غذايی در سلامت انسان بسيار اهميت دارد. در يوگا سه نوع رژيم غذايی وجود دارد كه عبارتند از: راجاسی، تاماسی و ساتويك
رژيم غذايي راجاسي شامل غذاهاي غير گياهي و پر انرژي مي باشد. رژيم غذايي تاماسي تركيبي از راجاسي و ساتويك مي باشد. به معني غذاهاي غير گياهي و گياهي و البته پر ادويه. اين رژيم غذايي افراد را كم حوصله و پرخاشگر مي كند. اما رژيم غذايي ساتويك گياهي ا ست و براي چاشني آن از كمي ادويه هم استفاده مي شود. اين رژيم غذايي مورد توصيه يوگي ها مي باشد. اين رژيم غذايي گوارشي آسان را به ارمغان مي آورد. احساس سبكي و تعادل به وجود مي آيد و تعادل هورموني بدن در حد مطلوب نگه داشته مي شود.
شناسه و تعریف
یوگا از طرفی به معنای «کنترل کردن» آمده‌است و در آن صورت یوگا را می‌توان علم کنترل امواج فکر و علم مهار قوای ذهن به منظور تسلطی همه جانبه بر توان بالقوة خود دانست. در این صورت به این دانش «روش» که همانا کنترل قوای تن و فکر است تأکید می‌شود. با توجه به چنین درکی، یوگا، در کتاب شاندیلیوپانیشاد (Shandilyopanishad)، این گونه تعریف شده‌است: «یوگا عبارت است از کنترل امواج ذهنی.» از طرف دیگر می‌توان یوگا را به معنای نظاره کردن و دیدن، در نظر گرفت که در نتیجه یوگا علم نظارة خود و خودشناسی است. بدین ترتیب غایت این دانش آشکار می‌شود. یعنی واقع شدن در طبیعت اصیل خویش و شکافتن تمامی حجابهای نفسانی. بر همین اساس در باگاواد گیتا (Bhagavad gita) اوج یوگا، رویت ذات درونی از طریق ذهن پاک و خالص شده توصیف شده‌است، و سرانجام یوگا را به معنی «وصل و یکی شدن» نیز ترجمه کرده‌اند که در آن صورت غرض از انجام تمرینات یوگا آشکار و هویدا می‌شود. به این معنا، یوگا عبارت است از عملکرد هماهنگ قوای فردی و اتحاد قوای ذهنی (Chitta shakti) با قوای حیاتی تن و حواس (Prana shakti) که منجر به تلخیص انرژی، توسعة آگاهی و در نهایت اتحاد با آگاهی متعال خواهد شد. بنابر این تصور، در رودرایا مالاتانترا (Rudrayamatantra) گفته شده : «یک یوگی، فقط در اتحاد با آگاهی متعال، به تجربة یوگا نایل می‌گردد.» بدین ترتیب هر کدام از معانی واژة یوگا، قسمتی از این معرفت عمیق باطنی را آشکار می‌سازد و اختلاف ذاتی در میان آنها دیده نمی‌شود.
چیستی
یوگا دارای ابعاد فلسفی و در عین حال کاربردی می‌باشد. به گفته کارشناسان این ورزش، فلسفه یوگا با روح درونی انسان، گیتی و چگونگی ارتباط و پیوستگی این دو سروکار دارد. تمرینات یوگا می‌تواند روح انسان را تقویت کند و آن را به آفریننده جهان هستی نزدیکتر کند، تا بدین صورت انسان از لحاظ روحی، درک بیشتری به خود و خدای خود داشته باشد.
یوگا شناختی مستقیم و بی واسطه از ژرفای هستی خویش و هماهنگی با قوانین طبیعت است. این معرفت شهودی در پی سلوکی پی گیر و عشقی صادقانه حاصل می‌شود. در پی این سلوک، فرد تسلطی همه جانبه بر قوای تن، احساسات و افکار خود پیدا می‌کند. و در نهایت می‌تواند خود را از حیطه تغییرات احساسی و نگرانیهای فکری فراتر برده، در عمق قلب خود قرار یابد، جایی که تلاطمات فکری و محیط خارجی قادر نیست تاثیری بر آن داشته باشد. در مورد واژه «یوگاً اختلافاتی دیده می‌شود، و آن را به معانی :»اتحاد و وصال«، »رؤیت و نظاره«و»کنترل و به زیر یوغ آوردن" به کار برده‌اند. نه تنها در مورد ریشة واژة یوگا اختلافاتی دیده می‌شود، بلکه در تعاریف و توضیحات مشروحی که دربارة یوگا در متون گوناگون آمده نیز تفاوتهایی وجود دارد. این در حالی است که متون کهن و مختلف یوگا، تعاریف متنوع یکدیگر را تأیید کرده‌اند. ولی در واقع هیچ تعریف مشترکی پیرامون این تجربة عمیق ارائه نشده‌است. ظاهراً در اکثر موارد، زاویة دید اساتیدی که یوگا را تعریف کرده‌اند با یکدیگر متفاوت بوده‌است.
یوگا تعریفی از یک گروه محدودی از تمرینات یا حالت معینی نیست، بلکه بیشتر اشاره به مجموعه‌ای از فنون، از ساده تا بسیار پیشرفته، و احوال باطنی مختلف و در واقع یک سیر و سلوک کامل دارد.
روشن بینان و دانایان بسیاری، بویژه در هند، در پس سالها تزکیه نفس و مراقبه‌های ژرف، حالاتی متفاوت از آگاهی را کشف و تجربه کردند. مجموعة این حالات و فنون و تعالیمی که برای درک و وصول به این احوال توسط آن مردان خردمند طراحی و دریافت شد "یوگاً خوانده می‌شود.
هر کدام از این خردمندان، جنبه‌هایی خاص از این معرفت گسترده را مورد توجه قرار داده، براساس آن تعریفی ارائة کرده‌اند. البته این تعاریف از هم بیگانه نیستند. آنها تماماً در حول خودشناسی و بالا بردن توان فردی و توسعة آگاهی متمرکز می‌باشند. ولی برخی روش این علم و بعضی غرض از اجرای این فنون و گروهی نیز غایت این تعالیم را توصیف و تشریح کرده‌اند. بنابر این برای درک بهتر از این معرفت گسترده و نه چندان روشن، مطلوبتر آن است که این تعابیر مختلف را در کنار هم گذاشته و از همة آنها بهره بریم.
پیشینه
به لحاظ تاریخی می‌توان سیر تحولات یوگا را در پنج مرحله بررسی کرد:
عصر ودایی (Vedic Yoga)
دوران پیش از کلاسیک (Preclassical Yoga)
دوران کلاسیک (Classical Yoga)
دوران بعد از کلاسیک (Post Classical Yoga)
دوران مدرن (Modern Yoga)
دوران ودایی (۴۰۰۰ تا ۲۰۰۰ پ.م.)
هر چند در این دوران مستقیماً از واژة یوگا نشانی نمی‌یابیم، ولی پنداره‌های قابل استنادی در متون ودایی یافت می‌شود. منظور از متون ودایی چهار جنگ کهن به نام‌های زیر است:
ریگ‌ودا Rig veda
ساما ودا Sama V.
یاجور ودا Vajur V.
آتاروا ودا Atharva V.
در واقع کهن‌ترین متون مکتوب و ادبیات بشری همین کتاب‌ها هستند. طی تحقیقات باستان شناختی در دو دهة اخیر سرآغاز تمدن در هند از هفت هزار سال پیش از میلاد از ناحیه‌ای نزدیک به دهکدة مهرگر (Mehrgarh) آغاز شده‌است و در هزارة سوم پیش از میلاد منجر به ساخته شدن شهرهای بزرگ و مهمی مثل موهنجو دارو(Mohenjo daro) هاراپا (Harappa) و دلاویرا(Dholavira) شد. این تمدن از شرق گنگ به طرف افغانستان و از ایران به سوی بمبئی توسعه یافت. این تمدن کهن را عموماً به نام تمدن ساراسواتی (Sarasvati) می‌شناسند. طبق نگرشهای ودایی شعور ناب و وجود متعال که خالق هستی از روی عشق و مهر بوده‌است «وداها» را به نوع بشر آموخت تا چگونگی زیستن در همسویی با قوانین «دارماً حفظ شود. به این معنا»وداها«در قلب خود مفهوم»یوگاً را در بر دارند هر چند که تنها از طریق واژگانی چون "تاپاً (Tapah) در این دوران به یوگای اصطلاحی نزدیک می‌شویم.
برای درک بهتر و کامل «وداها» «ریشی‌هاً، ودانگا (Vedanga) را بمنظور فهم و استفاده از وداها ارائه کردند.»آنگاً(Anga) به معنای شاخه و بخش است پس ودانگا یعنی اجزاء و شاخه‌های ودا که شامل موارد زیر می‌شود.
Kalpa
Shiksha
Vyakarana
Nirukta
Jyotisha
Chandas
از طرفی زمینة دیگری از آموزشهای ودایی به نام اوپاودا (Upaveda) نیز به منظور استفادة کاربردی از وداها شکل گرفت که شامل موارد زیر بود.
Ayurveda (طب ودایی)
Dhanur Veda (ورزش رزمی ودایی)
Sthapatya Veda (معماری ودایی)
Gandharva Veda (موسیقی ودایی)
دوران پیش از کلاسیک (۲۰۰۰ تا ۳۰۰ پ.م.)
متون اوپانیشاد (Upanishad) و نهایتاً باگاواد گیتا (Bhagavad Gita) از دستاوردهای والای این دوران است. در این دوران به صراحت واژة یوگا و ابعاد عملی یوگا قابل بررسی است. مهمترین پیام این دوران شناسایی آتما (Atma) و برهما (Brahma) و طریق همسویی بین آن دو از طریق سلوک و معرفت است. از دیگر دستاوردهای مهم این دوران طبقه بندی سه گانة آگاهی بشری و امکان استقرار و یگانگی در آگاهی(Chatur Avasthanam) یکپارچه‌است.
دوران کلاسیک (۳۰۰ پ.م. تا ۱۰۰۰ میلادی)
در این دوران خلاصه و زبدة تمام آموزه‌های یوگایی تا آن زمان در متنی به نام یوگا سوترا Yoga) Sutra) توسط حکیم و یوگی نامدار هند، پاتانجلی، گردآوری و تدوین شد. به همین دلیل این دوران را به نام دورة پاتانجلی یا دورة یوگای هشت مرحله‌ای نیز می‌شناسند. یکی از مهمترین دستاوردهای این دوران طبقه بندی راه عملی یوگا به هشت مرحله‌است:
۱. یاما (Yama)
۲. نیاما (Nyama)
۳. آسانا (Asana )
۴. پرانایاما (Pranayama)
۵. پراتیاهارا (Pratyahara)
۶. دارانا (Dharana)
۷. دیانا (Dhyana)
۸. سامادی (Samadhi)
دوران بعد از کلاسیک (۱۰۰۰ تا ۱۷۵۰ میلادی)
در این دوران یوگی‌ها سعی در ارتباط بیشتر با مردم دارند و در نتیجه آموزه‌های خود را نیز قابل فهم‌تر ارائه کرده‌اند. از مهمترین متون در این دوران می‌توان به هاتا یوگا پرادی پیکا(Hatha Yoga Pradipika)، گراند سامهیتا(Ghrand Samhita)، شیوا سامهیتا(Shiva Samhita) اشاره کرد. در این عصر تعالیم عملی تر و قابل فهم تر ی مثل «هاتا یوگا» گسترش یافت و به موازات آن گروه‌ها و سنتهای گوناگون آموزش این روشها مانند سنت نات (Nath) نیز مورد توجه قرار گرفتند.
دوران جدید (از ۱۷۵۰ میلادی تا کنون)
در اینجا اشاره به دورة حکومت بریتانیای کبیر بر شبه قاره هند ضروری به نظر می‌رسد. چرا که انگلیسی‌ها بویژه کمپانی هند شرقی مایل به توسعهٔ آموزشهای سنتی معلمین و گوروهای هندی نبود. ولی سرانجام در سال ۱۸۹۳ با سخنرانی سوامی ویوکاناندا (Sw. Vive Kananda) و متعاقب آن ورود سوامی یوگاناندا (Sw. Yogananda) در سال ۱۹۲۰ به آمریکا، یوگا وارد مرحلهٔ امروزین خود شد، یعنی گسترش بیش از حد به کمک وسایل ارتباط جمعی، یافتن مبانی علمی برای تمرینات یوگا، استفادة قاعده‌مند از فنون یوگا براساس نگرشهای علمی و سرانجام عوام زدگی و فراموش کردن پیام و اهداف اصلی دانش یوگا.
فواید و ویژگی‌ها
یوگا فواید و ویژگی‌های گسترده‌ای دارد. توجه کنید که اگر این ورزش به طور مرتب و از سنین پایین (کودکی) شروع و پی‌گیری شود، فواید آن چند برابر خواهد شد. از فواید یوگا می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:
تقویت در دقت و تمرکز
تقویت تفکر و روشن بینی و امیدواری
تقویت قدرت تخیل و خلاقیت
تقویت اعتماد به نفس و مثبت گرایی
تقویت قابلیت هماهنگی ذهنی با فیزیکی بدن (کنترل بهتر بدنی)
تقویت اعتقاد (اعتقاد به خالق هستی با برانگیختن قدرت اندیشه و آرامش)
رژيم غذايي در يوگا
رژيم غذايي در سلامت انسان بسيار اهميت دارد
در يوگا سه نوع رژيم غذايي وجود دارد كه عبارتند از :
راجاسي، تاماسي و ساتويك
رژيم غذايي راجاسي شامل غذاهاي غير گياهي و پر انرژي مي باشد
رژيم غذايي تاماسي تركيبي از راجاسي و ساتويك مي باشد
به معني غذاهاي غير گياهي و گياهي و البته پر ادويه
اين رژيم غذايي افراد را كم حوصله و پرخاشگر مي كند
اما رژيم غذايي ساتويك گياهي ا ست و براي چاشني آن از كمي اوديه هم استفاده مي شود
اين رژيم غذايي مورد توصيه يوگي ها مي باشد
اين رژيم غذايي گوارشي آسان را به ارمغان مي آورد
احساس سبكي و تعادل به وجود مي آيد و تعادل هورموني بدن در حد مطلوب نگه داشته مي شود
حرکات و حالت‌ها
تمرینات اصلی (وضعیت‌های) یوگا که به آنها آسانا نیز گفته می‌شود، تمرینات کششی بی خطری هستند که به غیر از انعطاف پذیری و تمرکز فکری، خسته گی را از بدن شما دور می‌کنند.
keywords : ایران گروه،سایت ایران گروه،گروه مقالات ایرانی
تن‌آرامی، '''آرمش''' (به انگلیسی: Relaxation) به فعالیتی گفته می‌شود که حاصل آن، تغییر وضعیت روحی کنونی انسان و رهایی او از افکار مربوط به کوشش، کار یا تنش است. عموماً بر این باورند که تن‌آرامی، فعالیتی لذتبخش است.
شیوهٔ انجام
تن‌آرامی یکی از حالت های یوگا است که به آن «حالت لاشه» نیز می‌گویند. انجام آن از سویی ساده است، زیرا در طول انجام آن عضو یا بخش خاصی از بدن درگیر نیست و از سویی دیگر دشوار است، بدین خاطر که در مدت پرداختن به آن هیچ یک از اعضای بدن را نباید تکان داد. تن آرامی تمرینی برای فکر است و برای انجام آن به هیچ وسیله یا شیئی نیاز نیست.
برای انجام آن اینگونه عمل کنید:
۱. به پشت – صاف – دراز بکشید. شانه‌هایتان را به سمت خارج کشش دهید و شُل کنید. کف دستها را رو به بالا قرار دهید (یا در هر حالت دیگری اگر در آن راحت هستید). راهنمایی: یک بالش کوچک را زیر سرتان بگذارید. همچنین می‌توانید – البته در صورت تمایل – بالشی بزرگ را زیر زانوهای خود قرار دهید.
۲. چشمانتان را ببندید.
۳. بدنتان را شُل کنید. راهنمایی: می‌توانید تجسم کنید که روی شنهای سفید یک ساحل آفتابی دراز کشیده‌اید. این به خیلیها در انجام گام سوم کمک می‌کند.
۴. دو بار نفس عمیق بکشید. در هر دو، هوا را آرام-آرام بیرون بدهید
۵.
برای دو ثانیه، همهٔ نیرویتان به پاهایتان بفرستید (کافیست بر روی آنها تمرکز کنید). سپس با ارادهٔ خود، آنها را شُل کنید. همین کار را با ساقها و بالاتر از آنها، باسن، شکم، قفسهٔ سینه، پشت، دستها، ساعدها، بازوها، شانه‌ها، گردن و صورت خود بکنید.
۶. همهٔ عضلات خود را – از پاها تا صورت – به شکل جدا-جدا کنترل کنید و مطمئن شوید که شُل شده باشند.' اغلب شاید بتوانید کشش کوچکی را پیرامون چشمها و عضلات سرتان حس کنید. دهان و زبانتان را نیز شُل کنید.
۷. بر بخشهایی از بدن که کششی در آنها حس نمی‌کنید، تمرکز نمایید. بگذارید نفَستان آزاد باشد.
۸. در پایان کار، پیش از بازکردن چشمها، مطمئن شوید تا آنجا که می‌توانستید، در حالت شُلی باقی‌مانده‌اید
۹. چشمانتان را باز کنید. بدن خود را به آرامی کشش دهید، و آرام برخیزید.
یوگا
یوگا ورزشی جسمی و روانی (فکری) می‌باشد که در شبه قارهٔ هند و توسط هندوها به وجود آمده‌است. ریشه یابی دقیق این ورزش که توسط چه شخصی و دقیقآ چگونه بوجود آمده کمابیش ناممکن است. چرا که تاریخ شکل گیری یوگا به سالهای بسیار دور برمی گردد.
پیرامون واژه
واژه Yoga در اصل از واژهٔ «یوج»(Yuj) در زبان سانسکریت که به معنی یکپارچه سازی و یگانگی آمده‌است. واژهٔ «یوج» با واژگان «یک» و «یگانه» در فارسی خویشاوند است. برخی نیز باور دارند که Yoga از واژهٔ پارسی «یوغ» گرفته شده‌است.آنان(آیایی ها) برای شخم زدن گاوها را به یوغ (اوستایی: یَوگ، (به هم بستن)، سنسکریت: یوگا) می‌بستند.
رژيم غذايي در يوگا
رژيم غذايی در سلامت انسان بسيار اهميت دارد. در يوگا سه نوع رژيم غذايی وجود دارد كه عبارتند از: راجاسی، تاماسی و ساتويك
رژيم غذايي راجاسي شامل غذاهاي غير گياهي و پر انرژي مي باشد. رژيم غذايي تاماسي تركيبي از راجاسي و ساتويك مي باشد. به معني غذاهاي غير گياهي و گياهي و البته پر ادويه. اين رژيم غذايي افراد را كم حوصله و پرخاشگر مي كند. اما رژيم غذايي ساتويك گياهي ا ست و براي چاشني آن از كمي ادويه هم استفاده مي شود. اين رژيم غذايي مورد توصيه يوگي ها مي باشد. اين رژيم غذايي گوارشي آسان را به ارمغان مي آورد. احساس سبكي و تعادل به وجود مي آيد و تعادل هورموني بدن در حد مطلوب نگه داشته مي شود.
شناسه و تعریف
یوگا از طرفی به معنای «کنترل کردن» آمده‌است و در آن صورت یوگا را می‌توان علم کنترل امواج فکر و علم مهار قوای ذهن به منظور تسلطی همه جانبه بر توان بالقوة خود دانست. در این صورت به این دانش «روش» که همانا کنترل قوای تن و فکر است تأکید می‌شود. با توجه به چنین درکی، یوگا، در کتاب شاندیلیوپانیشاد (Shandilyopanishad)، این گونه تعریف شده‌است: «یوگا عبارت است از کنترل امواج ذهنی.» از طرف دیگر می‌توان یوگا را به معنای نظاره کردن و دیدن، در نظر گرفت که در نتیجه یوگا علم نظارة خود و خودشناسی است. بدین ترتیب غایت این دانش آشکار می‌شود. یعنی واقع شدن در طبیعت اصیل خویش و شکافتن تمامی حجابهای نفسانی. بر همین اساس در باگاواد گیتا (Bhagavad gita) اوج یوگا، رویت ذات درونی از طریق ذهن پاک و خالص شده توصیف شده‌است، و سرانجام یوگا را به معنی «وصل و یکی شدن» نیز ترجمه کرده‌اند که در آن صورت غرض از انجام تمرینات یوگا آشکار و هویدا می‌شود. به این معنا، یوگا عبارت است از عملکرد هماهنگ قوای فردی و اتحاد قوای ذهنی (Chitta shakti) با قوای حیاتی تن و حواس (Prana shakti) که منجر به تلخیص انرژی، توسعة آگاهی و در نهایت اتحاد با آگاهی متعال خواهد شد. بنابر این تصور، در رودرایا مالاتانترا (Rudrayamatantra) گفته شده : «یک یوگی، فقط در اتحاد با آگاهی متعال، به تجربة یوگا نایل می‌گردد.» بدین ترتیب هر کدام از معانی واژة یوگا، قسمتی از این معرفت عمیق باطنی را آشکار می‌سازد و اختلاف ذاتی در میان آنها دیده نمی‌شود.
چیستی
یوگا دارای ابعاد فلسفی و در عین حال کاربردی می‌باشد. به گفته کارشناسان این ورزش، فلسفه یوگا با روح درونی انسان، گیتی و چگونگی ارتباط و پیوستگی این دو سروکار دارد. تمرینات یوگا می‌تواند روح انسان را تقویت کند و آن را به آفریننده جهان هستی نزدیکتر کند، تا بدین صورت انسان از لحاظ روحی، درک بیشتری به خود و خدای خود داشته باشد.
یوگا شناختی مستقیم و بی واسطه از ژرفای هستی خویش و هماهنگی با قوانین طبیعت است. این معرفت شهودی در پی سلوکی پی گیر و عشقی صادقانه حاصل می‌شود. در پی این سلوک، فرد تسلطی همه جانبه بر قوای تن، احساسات و افکار خود پیدا می‌کند. و در نهایت می‌تواند خود را از حیطه تغییرات احساسی و نگرانیهای فکری فراتر برده، در عمق قلب خود قرار یابد، جایی که تلاطمات فکری و محیط خارجی قادر نیست تاثیری بر آن داشته باشد. در مورد واژه «یوگاً اختلافاتی دیده می‌شود، و آن را به معانی :»اتحاد و وصال«، »رؤیت و نظاره«و»کنترل و به زیر یوغ آوردن" به کار برده‌اند. نه تنها در مورد ریشة واژة یوگا اختلافاتی دیده می‌شود، بلکه در تعاریف و توضیحات مشروحی که دربارة یوگا در متون گوناگون آمده نیز تفاوتهایی وجود دارد. این در حالی است که متون کهن و مختلف یوگا، تعاریف متنوع یکدیگر را تأیید کرده‌اند. ولی در واقع هیچ تعریف مشترکی پیرامون این تجربة عمیق ارائه نشده‌است. ظاهراً در اکثر موارد، زاویة دید اساتیدی که یوگا را تعریف کرده‌اند با یکدیگر متفاوت بوده‌است.
یوگا تعریفی از یک گروه محدودی از تمرینات یا حالت معینی نیست، بلکه بیشتر اشاره به مجموعه‌ای از فنون، از ساده تا بسیار پیشرفته، و احوال باطنی مختلف و در واقع یک سیر و سلوک کامل دارد.
روشن بینان و دانایان بسیاری، بویژه در هند، در پس سالها تزکیه نفس و مراقبه‌های ژرف، حالاتی متفاوت از آگاهی را کشف و تجربه کردند. مجموعة این حالات و فنون و تعالیمی که برای درک و وصول به این احوال توسط آن مردان خردمند طراحی و دریافت شد "یوگاً خوانده می‌شود.
هر کدام از این خردمندان، جنبه‌هایی خاص از این معرفت گسترده را مورد توجه قرار داده، براساس آن تعریفی ارائة کرده‌اند. البته این تعاریف از هم بیگانه نیستند. آنها تماماً در حول خودشناسی و بالا بردن توان فردی و توسعة آگاهی متمرکز می‌باشند. ولی برخی روش این علم و بعضی غرض از اجرای این فنون و گروهی نیز غایت این تعالیم را توصیف و تشریح کرده‌اند. بنابر این برای درک بهتر از این معرفت گسترده و نه چندان روشن، مطلوبتر آن است که این تعابیر مختلف را در کنار هم گذاشته و از همة آنها بهره بریم.
پیشینه
به لحاظ تاریخی می‌توان سیر تحولات یوگا را در پنج مرحله بررسی کرد:
عصر ودایی (Vedic Yoga)
دوران پیش از کلاسیک (Preclassical Yoga)
دوران کلاسیک (Classical Yoga)
دوران بعد از کلاسیک (Post Classical Yoga)
دوران مدرن (Modern Yoga)
دوران ودایی (۴۰۰۰ تا ۲۰۰۰ پ.م.)
هر چند در این دوران مستقیماً از واژة یوگا نشانی نمی‌یابیم، ولی پنداره‌های قابل استنادی در متون ودایی یافت می‌شود. منظور از متون ودایی چهار جنگ کهن به نام‌های زیر است:
ریگ‌ودا Rig veda
ساما ودا Sama V.
یاجور ودا Vajur V.
آتاروا ودا Atharva V.
در واقع کهن‌ترین متون مکتوب و ادبیات بشری همین کتاب‌ها هستند. طی تحقیقات باستان شناختی در دو دهة اخیر سرآغاز تمدن در هند از هفت هزار سال پیش از میلاد از ناحیه‌ای نزدیک به دهکدة مهرگر (Mehrgarh) آغاز شده‌است و در هزارة سوم پیش از میلاد منجر به ساخته شدن شهرهای بزرگ و مهمی مثل موهنجو دارو(Mohenjo daro) هاراپا (Harappa) و دلاویرا(Dholavira) شد. این تمدن از شرق گنگ به طرف افغانستان و از ایران به سوی بمبئی توسعه یافت. این تمدن کهن را عموماً به نام تمدن ساراسواتی (Sarasvati) می‌شناسند. طبق نگرشهای ودایی شعور ناب و وجود متعال که خالق هستی از روی عشق و مهر بوده‌است «وداها» را به نوع بشر آموخت تا چگونگی زیستن در همسویی با قوانین «دارماً حفظ شود. به این معنا»وداها«در قلب خود مفهوم»یوگاً را در بر دارند هر چند که تنها از طریق واژگانی چون "تاپاً (Tapah) در این دوران به یوگای اصطلاحی نزدیک می‌شویم.
برای درک بهتر و کامل «وداها» «ریشی‌هاً، ودانگا (Vedanga) را بمنظور فهم و استفاده از وداها ارائه کردند.»آنگاً(Anga) به معنای شاخه و بخش است پس ودانگا یعنی اجزاء و شاخه‌های ودا که شامل موارد زیر می‌شود.
Kalpa
Shiksha
Vyakarana
Nirukta
Jyotisha
Chandas
از طرفی زمینة دیگری از آموزشهای ودایی به نام اوپاودا (Upaveda) نیز به منظور استفادة کاربردی از وداها شکل گرفت که شامل موارد زیر بود.
Ayurveda (طب ودایی)
Dhanur Veda (ورزش رزمی ودایی)
Sthapatya Veda (معماری ودایی)
Gandharva Veda (موسیقی ودایی)
دوران پیش از کلاسیک (۲۰۰۰ تا ۳۰۰ پ.م.)
متون اوپانیشاد (Upanishad) و نهایتاً باگاواد گیتا (Bhagavad Gita) از دستاوردهای والای این دوران است. در این دوران به صراحت واژة یوگا و ابعاد عملی یوگا قابل بررسی است. مهمترین پیام این دوران شناسایی آتما (Atma) و برهما (Brahma) و طریق همسویی بین آن دو از طریق سلوک و معرفت است. از دیگر دستاوردهای مهم این دوران طبقه بندی سه گانة آگاهی بشری و امکان استقرار و یگانگی در آگاهی(Chatur Avasthanam) یکپارچه‌است.
دوران کلاسیک (۳۰۰ پ.م. تا ۱۰۰۰ میلادی)
در این دوران خلاصه و زبدة تمام آموزه‌های یوگایی تا آن زمان در متنی به نام یوگا سوترا Yoga) Sutra) توسط حکیم و یوگی نامدار هند، پاتانجلی، گردآوری و تدوین شد. به همین دلیل این دوران را به نام دورة پاتانجلی یا دورة یوگای هشت مرحله‌ای نیز می‌شناسند. یکی از مهمترین دستاوردهای این دوران طبقه بندی راه عملی یوگا به هشت مرحله‌است:
۱. یاما (Yama)
۲. نیاما (Nyama)
۳. آسانا (Asana )
۴. پرانایاما (Pranayama)
۵. پراتیاهارا (Pratyahara)
۶. دارانا (Dharana)
۷. دیانا (Dhyana)
۸. سامادی (Samadhi)
دوران بعد از کلاسیک (۱۰۰۰ تا ۱۷۵۰ میلادی)
در این دوران یوگی‌ها سعی در ارتباط بیشتر با مردم دارند و در نتیجه آموزه‌های خود را نیز قابل فهم‌تر ارائه کرده‌اند. از مهمترین متون در این دوران می‌توان به هاتا یوگا پرادی پیکا(Hatha Yoga Pradipika)، گراند سامهیتا(Ghrand Samhita)، شیوا سامهیتا(Shiva Samhita) اشاره کرد. در این عصر تعالیم عملی تر و قابل فهم تر ی مثل «هاتا یوگا» گسترش یافت و به موازات آن گروه‌ها و سنتهای گوناگون آموزش این روشها مانند سنت نات (Nath) نیز مورد توجه قرار گرفتند.
دوران جدید (از ۱۷۵۰ میلادی تا کنون)
در اینجا اشاره به دورة حکومت بریتانیای کبیر بر شبه قاره هند ضروری به نظر می‌رسد. چرا که انگلیسی‌ها بویژه کمپانی هند شرقی مایل به توسعهٔ آموزشهای سنتی معلمین و گوروهای هندی نبود. ولی سرانجام در سال ۱۸۹۳ با سخنرانی سوامی ویوکاناندا (Sw. Vive Kananda) و متعاقب آن ورود سوامی یوگاناندا (Sw. Yogananda) در سال ۱۹۲۰ به آمریکا، یوگا وارد مرحلهٔ امروزین خود شد، یعنی گسترش بیش از حد به کمک وسایل ارتباط جمعی، یافتن مبانی علمی برای تمرینات یوگا، استفادة قاعده‌مند از فنون یوگا براساس نگرشهای علمی و سرانجام عوام زدگی و فراموش کردن پیام و اهداف اصلی دانش یوگا.
فواید و ویژگی‌ها
یوگا فواید و ویژگی‌های گسترده‌ای دارد. توجه کنید که اگر این ورزش به طور مرتب و از سنین پایین (کودکی) شروع و پی‌گیری شود، فواید آن چند برابر خواهد شد. از فواید یوگا می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:
تقویت در دقت و تمرکز
تقویت تفکر و روشن بینی و امیدواری
تقویت قدرت تخیل و خلاقیت
تقویت اعتماد به نفس و مثبت گرایی
تقویت قابلیت هماهنگی ذهنی با فیزیکی بدن (کنترل بهتر بدنی)
تقویت اعتقاد (اعتقاد به خالق هستی با برانگیختن قدرت اندیشه و آرامش)
رژيم غذايي در يوگا
رژيم غذايي در سلامت انسان بسيار اهميت دارد
در يوگا سه نوع رژيم غذايي وجود دارد كه عبارتند از :
راجاسي، تاماسي و ساتويك
رژيم غذايي راجاسي شامل غذاهاي غير گياهي و پر انرژي مي باشد
رژيم غذايي تاماسي تركيبي از راجاسي و ساتويك مي باشد
به معني غذاهاي غير گياهي و گياهي و البته پر ادويه
اين رژيم غذايي افراد را كم حوصله و پرخاشگر مي كند
اما رژيم غذايي ساتويك گياهي ا ست و براي چاشني آن از كمي اوديه هم استفاده مي شود
اين رژيم غذايي مورد توصيه يوگي ها مي باشد
اين رژيم غذايي گوارشي آسان را به ارمغان مي آورد
احساس سبكي و تعادل به وجود مي آيد و تعادل هورموني بدن در حد مطلوب نگه داشته مي شود
حرکات و حالت‌ها
تمرینات اصلی (وضعیت‌های) یوگا که به آنها آسانا نیز گفته می‌شود، تمرینات کششی بی خطری هستند که به غیر از انعطاف پذیری و تمرکز فکری، خسته گی را از بدن شما دور می‌کنند.
keywords : ایران گروه،سایت ایران گروه،گروه مقالات ایرانی
